ដោយៈ ម៉ាណេត
កំពតៈ ភ្នំបូកគោ ដែលជាឧទ្យានជាតិ នៅខេត្តកំពតភាគខាងត្បូង នៃប្រទេសកម្ពុជា មានប្រវត្តិជាច្រើន ដែលយើងពុំធ្លាប់ដឹងពីតំបន់ប្រវត្តិសាស្ត្រមួយនេះ ខណៈរាជរដ្ឋាភិបាលនៃកម្ពុជា បានសម្រេចង្កើតតំបន់ទៅជាក្រុងមួយនៃខេត្តកំពត ដោយមានសង្កាត់ចំនួន៣ ដោយកាត់ចេញពីឃុំចំនួន៣នៃស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពត គឺឃុំបឹងទូក ឃុំកោះតូច និងឃុំព្រែកត្នោត។
យោងតាមអនុក្រឹត្យស្ដីពីការបង្កើតក្រុងបូកគោ នៃខេត្តកំពតបានឱ្យដឹងថា ការរៀបចំរចនាសម្ព័ន្ធ និងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលក្រុងបូកគោ ត្រូវអនុលោមតាមច្បាប់ស្តីពី ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានីខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ហើយការកំណត់ចំនួនសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាក្រុងបូកគោ និងក្រុមប្រឹក្សាស្រុកឈូ ត្រូវអនុលោមតាមមាត្រា១៨ថ្មី នៃច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានីខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ និងមាត្រា៣ថ្មីនៃច្បាប់ស្ដីពី ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សារាជធានី ក្រុមប្រឹក្សាខេត្ត ក្រុមប្រឹក្សាក្រុង ក្រុមប្រឹក្សាស្រុក និងក្រុមប្រឹក្សាខណ្ឌ ។
ភ្នំបូកគោគឺជាឧទ្យានជាតិ នៅខេត្តកំពតភាគខាងត្បូងនៃប្រទេសកម្ពុជា។ វាត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជា ឧទ្យានជាតិភ្នំបូកគោ។ ភ្នំបូកគោស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ខ្ពង់រាប ដែលបង្កើតជាតំបន់ភាគអាគ្នេយ៍ នៃជួរភ្នំក្រវាញ ។ ភាគច្រើននៃឧទ្យាននេះ មានកម្ពស់ប្រហែល១០០០ម៉ែត្រពីលើផ្ទៃសមុទ្រ ហើយកំពូលភ្នំបូកគោមានកំពស់១១០១ម៉ែត្រដែលគេហៅថាភ្នំបូកគោ។
ភ្នំបូគោគឺជាភ្នំមួយ ដែលស្ថិតនៅក្នុងខេត្តកំពត ភ្នំបូគោមានចម្ងាយ៣២គីឡូម៉ែត្រគិតចាប់ពីផ្លូវជាតិលេខ៣ ដល់កំពូលភ្នំបូកគោ ហើយភ្នំមានកំពស់ ១១០១ម និងមានផ្ទៃដីសរុប១៤,០០០ហិចតា នេះបើយោងតាមគណៈគ្រប់គ្រងភ្នំបូកគោ។
ឧទ្យានជាតិព្រះមុនីវង្សបូកគោ
ឧទ្យានជាតិព្រះមុនីវង្សភ្នំបូកគោ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា រមណីយដ្ឋានភ្នំបូកគោ ដែលត្រូវបានបោះបង់ចោល ដែលជាសំណង់ដាច់ស្រយាលមួយ ដែលកសាងដោយពួកអាណានិគមនិយមបារាំងនៅឆ្នាំ១៩២១ ពួកគេក៏បានកសាងព្រះវិហារកាតូលិកនៅក្បែរនោះនៅឆ្នាំ១៩២៨ ដែលជាកន្លែងដ៏កម្រមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ឧទ្យាននេះ ត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះតាមព្រះមហាក្សត្រ ព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិមុនីវង្ស ដែលធ្លាប់ទៅទស្សនាតំបន់នោះ ហើយបានស្លាប់នៅទីនេះក្នុងឆ្នាំ១៩៤១ ។
ព្រះបាទមុនីវង្ស បានបញ្ជាឱ្យសាងសង់ ព្រះវិហារព្រះពុទ្ធសាសនា នៅតំបន់នេះក្នុងឆ្នាំ១៩២៤ ។ ក្នុងពេលថ្មីៗនេះសួនឧទ្យានជាតិ បានក្លាយទៅជាគោលដៅទេសចរណ៍ដ៏មានប្រជាប្រិយហើយបច្ចុប្បន្ននេះមាន រមណីយដ្ឋានឋានសួគ៌បូកគោ ដែលជាសណ្ឋាគារប្រណីតដ៏ធំមួយ ដែលបានកសាងនៅឆ្នាំ២០១២ ។
នៅឆ្នាំ២០១០ រូបសំណាកធំមួយរបស់ លោយាយម៉ៅ ត្រូវបានសាងសង់នៅតំបន់នោះ។ លោកយាយម៉ៅគឺជាវីរៈនារី ដ៏អាថ៌កំបាំងពីព្រះពុទ្ធសាសនាកម្ពុជា ហើយត្រូវបានគេនិយាយថា ដើម្បីការពារអ្នកធ្វើដំណើរ អ្នកប្រមាញ់ និងបុរសនេសាទ។
នៅកម្ពស់២៩ម៉ែត្រវាជារូបសំណាក់យាយម៉ៅ ជារូបសំណាកខ្ពស់ជាងគេនៅក្នុងប្រទេស។ ឧទ្យានជាតិមុនីវង្យបូកគោ មានចម្ងាយពីក្រុងកំពតប្រមាណ ៤៦គីឡូម៉ែត្ររហូតដល់កំពូលភ្នំ។ រមណីយដ្ឋាននេះ បានរកឃើញដោយជនជាតិបារាំងម្នាក់ឈ្មោះ រូលួស ហើយត្រូវបានរៀបចំឡើងនាថ្ងៃទី១៣ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩២២ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទស៊ីសុវត្ថិ៕
