ដោយៈ គង់ ម៉ាណា
អន្តរជាតិៈ ចម្លើយនៃសំណួរ គឺយេស ព្រោះសង្គ្រាមរវាងអ៊ីស្រាអែល និងអ៊ីរ៉ង់ទំនងជានឹងធ្វើឱ្យតម្លៃមាសកើនឡើង ជាពិសេសក្នុងរយៈពេលខ្លីទៅមធ្យម ហើយអាចក្នុងរយៈពេលវែង អាស្រ័យលើរបៀបដែលជម្លោះវិវឌ្ឍន៍។
ចំណុចទាំងអស់នេះ ជាមូលហេតុដែលយើងអាចវិភាគ និងពិចារណាបាន។
ហេតុអ្វីបានជាតម្លៃមាសកើនឡើងក្នុងកំឡុងសង្គ្រាម ឬភាពតានតឹង
- តម្រូវការ Safe-Haven៖ មាសត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាការវិនិយោគប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ក្នុងអំឡុងពេលនៃហានិភ័យភូមិសាស្ត្រនយោបាយ អតិផរណា ឬភាពមិនប្រាកដប្រជាសេដ្ឋកិច្ច។ សង្គ្រា មបណ្តាលឱ្យមានការភ័យស្លន់ស្លោ ហើយអ្នកវិនិយោគប្តូរប្រាក់ទៅជាមាសដើម្បីការពារតម្លៃ។
- ការកើនឡើងតម្លៃប្រេង នាំឲ្យមានហានិភ័យអតិផរណា
ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ គឺជាប្រទេសផលិតប្រេងដ៏សំខាន់។ សង្គ្រាមអាចរំខានដល់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេង ដែលជំរុញឱ្យតម្លៃប្រេងឡើងថ្លៃ ដែលអាចបណ្តាលឱ្យមានអតិផរណាជាសកល ធ្វើឱ្យមាសកាន់តែមានភាពទាក់ទាញជាការការពារ។
- ស្ថិរភាពមជ្ឈិមបូព៌ា៖
មជ្ឈិមបូព៌ា គឺជាតំបន់សំខាន់សម្រាប់ថាមពល និងពាណិជ្ជកម្ម។ សង្រ្គាមពេញលេញ នឹងធ្វើឱ្យមានអស្ថិរភាពក្នុងតំបន់ បង្កើនហានិភ័យហិរញ្ញវត្ថុសកល ដែលជាហេតុផលមួយទៀត សម្រាប់អ្នកវិនិយោគទិញមាស។
ផលប៉ះពាល់តម្លៃមាសរយៈពេលវែង
សង្គ្រាមនេះ អាចបណ្តាលឲ្យមានផលប៉ះពាល់រយៈពេលវែង ដែលបញ្ហានេះអាចវិភាគតាមរយៈ។
- ប្រសិនបើជម្លោះអូសបន្លាយ ឬអូសទាញនៅក្នុងប្រទេសផ្សេងទៀត (ឧ. សហរដ្ឋអាមេរិក រដ្ឋឈូងសមុទ្រ) មាសអាចនៅខ្ពស់ ឬអាចកើនឡើងបន្ថែមទៀត។
- ប្រសិនបើសង្គ្រាម បណ្តាលឱ្យមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចសកល ធនាគារកណ្តាលអាចបន្ថយអត្រាការប្រាក់ និងបោះពុម្ពប្រាក់ ដែលជាការជំរុញតម្លៃមាសផងដែរ។
- ប្រសិនបើសន្តិភាព ត្រលប់មកវិញយ៉ាងឆាប់រហ័ស ឬភាពតានតឹងបានធូរស្រាល មាសអាចទាញមកវិញ ប៉ុន្តែនៅតែកើនឡើងដោយសារតែហានិភ័យកាន់តែយូរ។
និន្នាការថ្មីៗ៖
ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ តម្លៃមាសបានកើនឡើងក្នុងអំឡុងពេលដូចជា
- សង្គ្រាមឈូងសមុទ្រ (1990)
- សង្រ្គាមអ៊ីរ៉ាក់ (២០០៣)
- ជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន (2022-ឥឡូវនេះ)
- ភាពតានតឹង ដែលកំពុងកើតមាននៅមជ្ឈិមបូព៌ា (រួមទាំងជម្លោះហ្គាហ្សា និងអ៊ីស្រាអែលឆ្នាំ 2023)៕