ដោយៈ វណ្ណារ៉ា
ភ្នំពេញៈ នៅពេលនិយាយពីទីផ្សារដីឡូតិ៍ភាគច្រើន គេតែងសម្លឹងឃើញទៅលើការអភិវឌ្ឍប្រែក្លាយចេញពីដីស្រែ ដីចម្ការ ដែលមានទំហំធំ និងស្ថិតនៅឆ្ងាយពីតំបន់ក្រុង ឬទីប្រជុំជននៃខេត្ត ជាមួយនឹងការទទួលបានផលចំណេញដល់៣ភាគី ក្នុងពេលតែមួយ ប៉ុន្តែក៏មានភាពប្រឈមនឹងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាចិននៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោកគី សេរីវឌ្ឍន៍ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់ឱ្យដឹង កាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះថា និន្នាការនៃការអភិវឌ្ឍ និងជួញដូរអចលនទ្រព្យនៅលើដីស្រែ ដីចម្ការ គឺជាការវិឌ្ឍថ្មីមួយ ដែលផ្លាស់ប្ដូរពីការអភិវឌ្ឍក្នុងរូបភាពកសិកម្មមកជាឧស្សាហកម្ម ជាពិសេសសម្រាប់ប្រទេស ដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ហើយនៅពេលដែលប្រទេសមានការអភិវឌ្ឍ គួបផ្សំនឹងកំណើនប្រជាសាស្ត្រថែមទៀតនោះ ដីស្រែចម្ការសម្រាប់បង្ករបង្កើនផលបែបកសិកម្ម គឺត្រូវបាត់បង់បន្តិចម្ដងៗ ដែលវាជារឿងធម្មតាហើយ នៅតាមបណ្តាប្រទេសនានាក៏មានរូបភាពបែបនេះដូចគ្នា។
លោកបានបន្តថា “ការប្រែក្លាយពីប្រភេទដីស្រែមកជាដីលំនៅដ្ឋាន ឬដីសម្រាប់អភិវឌ្ឍន៍ក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្មបែបទំនើប វានឹងជួយធ្វើឱ្យមានកំណើននៃតម្លៃដីធ្លី និងក្លាយជាវត្ថុដែលគេអាចធ្វើការជួញដូរបាន” ។ លោកបន្តថា “នៅពេលដែលដីបានផ្លាស់ប្ដូរម្ចាស់កម្មសិទ្ធិពីមួយទៅមួយ បានផ្តល់នូវចំណូលដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ” ។
ចំណូលនោះមាន៣ភាគី ដែលទទួលបានប្រយោជន៍ ទី១ ម្ចាស់ដីផ្ទាល់ទទួលបានចំណូលគ្រួសារពីការលក់ ទី២ គឺក្រុមហ៊ុនភ្នាក់ងារ ឬឈ្មួញទទួលបានកម្រៃជើងសារពីការផ្សារភ្ជាប់រវាងអ្នកទិញដែលជាម្ចាស់ដីថ្មី និងអ្នកលក់ដែលជាម្ចាស់ដីដើម និងទី៣ រដ្ឋាភិបាលក៏ទទួលបានចំណូលជាតិ តាមរយៈការបង់ពន្ធពីការលក់។
លោកបណ្ឌិតគី សេរវឌ្ឍន៍ បានមានប្រសាសន៍បន្តថា “នៅក្នុងចរន្តនៃការទិញលក់ដីធ្លីនេះផងដែរ វានឹងបង្កើតឱ្យមានចរន្តថ្មីមួយទៀត គឺចរន្តនៃការបង្កើតសាច់ប្រាក់ ដែលទាំងអ្នកលក់ ទាំងអ្នកទទួលបានកម្រៃជើងសារ នឹងធ្វើការចាយវាយចូលទៅក្នុងទីផ្សាររួម ដែលបានផ្តល់នូវចំណូលបំពេញបន្ថែម ទៅដល់អាជីវករផ្សេងទៀត ដោយប្រយោល ហើយចរន្តទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែជាចលករសំខាន់ នៅក្នុងកិច្ចដំណើរការសេដ្ឋកិច្ចជាតិទាំងអស់” ។
ជាមួយនឹងការលើកឡើងខាងលើនេះ លោកបណ្ឌិតគី សេរីវឌ្ឍន៍បានមានប្រសាសន៍ទៀតថា បើទោះជាការប្រែក្លាយដីស្រែ ទៅជាវត្ថុដែលអាចទិញលក់បាន ក្នុងគោលដៅបម្រើដល់ការអភិវឌ្ឍផ្នែកឧស្សាហកម្ម ឬលំនៅដ្ឋានបានធ្វើឱ្យកើតមាននូវចរន្តសាច់ប្រាក់ ដែលជាចំណែកមួយនៃសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ប៉ុន្តែវាក៏អាចមានភាពប្រឈម និងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។
លោកពន្យល់ថា នៅពេលការប្រែក្លាយដីស្រែ សម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ជាដីឡូតិ៍ ឬសម្រាប់ឧស្សាហកម្មលើសពីតម្រូវការ ភាពប្រឈមនឹងហានិភ័យអាចនឹងកើតមាន។ សម្រាប់អ្នកដែលមានដើមទុនគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងការទិញដីស្រែ និងអភិវឌ្ឍន៍ជាគម្រោងដីឡូតិ៍ អាចមិនសូវជាបញ្ហានោះទេ ព្រោះប្រសិនបើលើសពីតម្រូវការ ដីរបស់ពួកគាត់គឺស្ថិតនៅដំណាក់កាលទ្រឹងមិនមានអ្នកទិញ ដូច្នេះលុយដែលជាទុននឹងកប់នៅក្នុងដី។
ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកអភិវឌ្ឍន៍ពឹងផ្អែកទៅលើកម្ចីពីធនាគារ ហើយរំពឹងការទទួលបានចំណូលពីការលក់ ដើម្បីសង់ត្រឡប់ទៅធនាគារវិញនោះ គឺជាបញ្ហាប្រឈមយ៉ាងខ្លាំង។ ជាក់ស្ដែងដូចជាបច្ចុប្បន្ន ដែលកំពុងប្រឈមនឹងការរាលដាល នៃជំងឺកូវីដ១៩ រាល់ការទិញលក់អចលនទ្រព្យ ដីធ្លីផ្សេងៗត្រូវជួបភាពស្ងប់ស្ងាត់ ឬជាប់គាំង ដូច្នេះនេះគឺជាបញ្ហាធំបំផុត៕
